De onrechtstreekse schenking is razend interessant, en - na de sluiting van de Kaasroute - actueler dan ooit tevoren. De schenking door een Belgische rijksinwoner van roerende goederen voor een buitenlandse notaris kan niet meer zonder registratie in België, waardoor alternatieve planningstechnieken aan belang winnen. Maar wat is een 'onrechtstreekse schenking' nu eigenlijk? Hoe onderscheidt het zich van de 'rechtstreekse schenking'? Er wordt een praktijkgerichte analyse gemaakt van enkele alternatieve planningstechnieken en hun geldigheid. Daarnaast wordt er kritisch stilgestaan bij een nieuw voorgesteld demarcatiecriterium en de impact daarvan op de reeds gekende en geldige onrechtstreekse manieren om te schenken.
Allereerst is het van belang om stil te staan bij de definitie van een onrechtstreekse schenking. Bij gebrek aan wettelijke definitie, zijn we aangewezen op rechtsleer en rechtspraak die dit begrip de afgelopen decennia vorm hebben gegeven.
Naast de handgift en de vermomde schenking wordt de onrechtstreekse schenking algemeen aanvaard als een alternatieve manier om formeel rechtsgeldig te schenken.
Maar wat is precies een onrechtstreekse schenking?
Wat is de inhoud van haar specifieke kenmerken: het ‘autonome’ en het ‘neutrale’ karakter?
Heeft de vorm van de rechtshandeling een impact op de geldigheid van een onrechtstreekse schenking?
Wat met de recente stelling dat het demarcatiecriterium niet gelegen is in de rechtshandeling, maar gekoppeld is aan het identieke voorwerp dat rechtstreeks moet overgaan van het vermogen van de schenker naar het vermogen van de begiftigde en dat dit dus een correct criterium is om het onderscheid tussen rechtstreekse en onrechtstreekse schenkingen te maken? Wat zijn de beperkingen en risico’s van een onrechtstreekse schenking?
Wat zijn de voor- en nadelen voor een (on)rechtstreekse schenking?
Enkele specifieke (onrechtstreekse) schenkingen
We bespreken enkele specifieke (onrechtstreekse) schenkingen, hun civiele geldigheid en de fiscale behandeling, waarbij we ook de houding van de Vlaamse Belastingdienst en de wetgever in acht nemen.
De handgift
Kan je zonder ‘traditio’ ook geldig schenken via handgift?
De bankgift
Mag er iets vermeld worden in de mededeling van de overschrijving?
Rekening-courant
Kan men een rekening-courant alleen notarieel (en dus rechtstreeks) schenken?
Inbreng in vennootschap ‘ten behoeve van een derde’
Kan de techniek “inbreng in een vennootschap ten behoeve van een derde” ook gebruikt worden in een maatschap?
Moet de derde (de begiftigde) de schenking aanvaarden in hetzelfde document waarin de inbreng wordt vastgesteld?
Inbreng in een vennootschap, zonder creatie van nieuwe aandelen
Kan men schenkbelasting vermijden bij de inbreng in een vennootschap zonder creatie van nieuwe aandelen?
Is het mogelijk om een ‘restschenking’ te verbinden aan deze planningstechniek?
Schenken van aandelen via aandeelhoudersregister
Is een notariële akte vereist voor de schenking van aandelen?
Is het mogelijk om de deelbewijzen van een maatschap onrechtstreeks te schenken door de deelbewijzen louter in het deelbewijzenregister op de naam van de gewenste begiftigde te plaatsen?
Afstand van een recht (of schuldvordering)
Kan een afstand van recht in favorem geldig onrechtstreeks geschonken worden?
Betaling van andermans schuld
Is de betaling van andermans schuld steeds een (geldige) schenking?
Nood aan een nieuwe (wettelijke) definitie? Bij gebrek aan wettelijke definitie is er in de rechtsleer en rechtspraak een definitie ontwikkeld op basis van de (niet altijd even duidelijke) noties van ‘autonoom’ en ‘neutraal’. Er zijn een heel aantal rechtshandelingen die op basis van die klassieke visie aanvaard zijn als geldige onrechtstreekse schenkingen, ondanks het gebrek aan een wettelijke grondslag. Maar is het de lege ferenda niet aangewezen om toch een wettelijk geregeld systeem vast te leggen?
Is de opleiding iets voor jou maar heb je nog een vraag? We helpen je graag verder van maandag tot vrijdag van 9 tot 17 uur. Je kan ons contacteren via:
Oneindig kijken en bijleren, waar en wanneer je wil. Een persoonlijk abonnement waarmee je zoveel live of on demand webinars kan volgen als je maar wil. En dit gedurende 365 dagen, voor slechts 940 euro per jaar.